โถทรงกวน(Guan Jar) โมทีฟเต๋า ในเรื่องราวของ "เซียนเทพ"
- Artemis
- 16 ธ.ค. 2566
- ยาว 1 นาที
อัปเดตเมื่อ 23 ม.ค. 2567

เซียนแปดองค์ (Eight Immortals) เป็นเทพเจ้าที่ชาวจีนนับถือมาช้านาน คำว่า "โป๊ยเซียน" เป็นคำเรียกของเซียนทั้งแปด มาจากภาษาจีนสำเนียงแต้จิ๋ว ซึ่งในสำเนียงจีนกลางออกเสียงว่า "ปาเซียน" โดยคำว่า "ปา" หมายถึง เลขแปด ส่วนคำว่า "เซียน" หมายถึง ผู้วิเศษ เมื่อรวมกันแล้วจึงหมายถึงผู้วิเศษทั้งแปด
ความเชื่อเรื่องแปดเซียนอยู่ในลัทธิเต๋า โดยชาวจีนเชื่อกันว่าแปดเซียนเป็นสัญลักษณ์ของความโชคดี ความเจริญรุ่งเรือง และการมีอายุยืนยาว เซียนทั้งแปดเสมือนเป็นตัวแทนของเพศชาย หญิง ผู้สูงอายุ เด็ก คนรวย คนมียศศักดิ์ คนจน และคนพิการ ครบทั้งโลกธรรม
เซียนแปดองค์เป็นสัญลักษณ์ของความสุข ความโชคดี และการมีอายุยืนยาว มักปรากฏในภาพวาด ประติมากรรม และวรรณกรรมจีน เชื่อกันว่าหากบูชาเซียนแปดองค์แล้ว จะได้รับพรจากสวรรค์ให้ประสบความสำเร็จในชีวิต
นอกจากนี้ เซียนแปดองค์ยังสะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อและปรัชญาของลัทธิเต๋าอีกด้วยดังนี้
ความเสมอภาค เซียนแปดองค์มีหลากหลายเพศ อายุ สถานะทางสังคม และความสามารถ สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อของลัทธิเต๋าที่ว่าทุกคนมีความเท่าเทียมกัน
การแสวงหาความอมตะ เซียนแปดองค์เป็นตัวแทนของมนุษย์ที่แสวงหาความอมตะ สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อของลัทธิเต๋าที่ว่ามนุษย์สามารถบรรลุความอมตะได้ผ่านการบำเพ็ญตน
ความสำคัญของธรรมชาติ เซียนแปดองค์มักปรากฏในธรรมชาติ สะท้อนให้เห็นถึงความเชื่อของลัทธิเต๋าที่ว่าธรรมชาติมีความสำคัญต่อมนุษย์
เซียนแปดองค์มีประวัติความเป็นมายาวนาน เชื่อกันว่ามีมาตั้งแต่สมัยราชวงศ์ฮั่น ตำนานเล่าว่าเซียนแปดองค์เป็นกลุ่มบุคคลที่บำเพ็ญเพียรจนบรรลุเป็นเซียน มีความสามารถพิเศษเหนือมนุษย์ ดังที่ปรากฏในแถบโมทีฟตรงส่วนบอดี้ของโถใบนี้ซึ่งแสดงถึงศิลปะและวัฒนธรรมของลัทธิเต๋าอย่างงดงาม โดยลวดลายเซียนทั้งแปดองค์มีชื่อเรียกและลักษณะปรากฏที่แตกต่างกัน โดยแต่ละองค์มีอาวุธประจำกายหรือสิ่งของวิเศษที่สื่อถึงความหมายอันลึกซึ้งต่างกันไป ดังนี้
หลี่เถียไกว่/ ทิก๋วยลี้ (铁拐李 หรือ Tiě guǎi lǐ) เซียนแห่งยาและการรักษาโรคภัยไข้เจ็บ มีน้ำเต้าเป็นของวิเศษสามารถดลบันดาลสุขให้แก่มนุษย์ ซึ่งภายในน้ำเต้ามีค้างคาวห้าตัวกำลังโบยบิน อันหมายถึงความสุขห้าประการของมนุษย์
ฮั่นจงหลี/ ฮั้งเจียงลี้ (汉钟离 หรือ Hàn zhōnglí) เซียนแห่งโชคลาภ กิจการ และการปกครอง มีพัดใบกล้วยเป็นของวิเศษสามารถโบกพัดคนตายให้กลับฟื้นคืนชีพ ด้วยเหตุนี้จึงเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า “พัดฟื้นคืนวิญญาณ” หรือ “พัดหวนคืนชีพ”
หลวี่ต้งปิน/ ลื่อตั่งปิง (吕洞宾 หรือ Lǚdòngbīn) เซียนแห่งธุรกิจการค้าอุตสาหกรรม ปัญญาชน จินตกวี มีกระบี่ 7 ดาวเป็นของวิเศษซึ่งมีอิทธิฤทธิ์ในการพิชิตมาร กำราบปีศาจและสิ่งอัปมงคล โดยถือเป็นหนึ่งในกระบี่วิเศษสูงสุดของสวรรค์
จางกั๋วเหล่า/ เตียงก๋วยเล่า (张果老 หรือ Zhāng guǒ lǎo) เซียนแห่งความมั่นคง ความมีอายุยืน และสุขภาพดี มีกลองปลาเป็นของวิเศษมีลักษณะเป็นกระบอกเครื่องดนตรีที่มีคุณสมบัติในการส่งเสียงสะท้อนก้องกังวาลอันไกลโพ้น
หลานไฉ่เหอ/ น่าไฉ่ฮั้ว (蓝采和 หรือ Lán cǎi hé) เซียนแห่งความอุดมสมบูรณ์และบุปผชาติ มีกระเช้าดอกไม้เป็นของวิเศษ ให้ความหมายถึงความเป็นสิริมงคล ภายในกระเช้าสะพรั่งไปด้วยดอกไม้ที่เบ่งบานตลอดกาลโดยไม่เหี่ยวเฉา
เหอเซียนกู/ ฮ้อเซียงโกว (何仙姑 หรือ Hé xiāngū) เซียนแห่งความดีงาม ความซื่อสัตย์ ความกตัญญู และการเกษตรกรรม มีดอกบัวเป็นของวิเศษซึ่งเป็นดอกบัวขนาดใหญ่และงดงามกว่าดอกบัวโดยทั่วไป แสดงถึงการบูชาสิ่งศักดิ์สิทธิ์ให้ช่วยคุ้มครองมนุษย์จากภยันตรายทั้งปวง
หันเซียงจื่อ/ฮั้นเซียงจื่อ (韩湘子 หรือ Hán xiāngzi) เซียนแห่งการพยากรณ์ ผู้หยั่งรู้ และการดนตรี มีขลุ่ยเป็นของวิเศษ เสียงของขลุ่ยไม่เพียงแต่บรรเลงด้วยท่วงทำนองอันไพเราะเสนาะหู แต่ยังสามารถสะกดวิญญาณของผู้ฟังให้คล้อยตามได้
เฉากั๋วจิ้ว/ เชาก๊กกรู๋ (曹国舅 หรือ Cáo guó jiù) เซียนแห่งยศถาบรรดาศักดิ์ ราชการ และความซื่อสัตย์ มีแผ่นป้ายคู่อินหยางป่านเป็นของวิเศษ แสดงถึงพลังอำนาจแห่งธรรมชาติโดยสำแดงฤทธิ์โดยการเปล่งเสียงดังกึกก้อง
ซึ่งแต่ละองค์จะคั่นกลางด้วยเทือกเขาซานชิงซาน ส่วนแถบล่างสุดของโถประดับด้วยโมทีฟม้าสวรรค์
อีกจุดเด่นของโถรัชศกว่านลี่(Wanli ค.ศ. 1572 – 1620)ใบนี้คือลักษณะของการแบ่งแถวโมทีฟ ที่นิยมทำตั้งแต่ลายครามสมัยหยวน โดยจะแตกต่างกันตั้งแต่แถบบนลงมาด้านล่าง ส่วนช่วงคอนั้นส่วนใหญ่นิยมลายเถาไม้เลื้อย (floral scrolls) และถัดจากคอเป็นแถบโมทีฟ 'ปกคอรูปเมฆ'(Cloud Collar) ซึ่งดัดแปลงมาจากปกคอเครื่องแต่งกายของชนชั้นสูงในวังหลวง โดยมีรูปดอกเบญจมาศอยู่ในขอบปกสลับกับลายลูกปัดและพู่(Beaded Tassels)
Comments